stekbak stekken heide

Alles over stekken (+ stappenplan)

Als je een plant hebt die je mooi vindt, kun je natuurlijk naar het tuincentrum gaan om er een nieuwe van te kopen. Maar er is een leukere (en goedkopere) oplossing: stekken. Als je een plant stekt, kloon je hem als het ware.

In feite is stekken een goedkope manier om een plant te vermeerderen. Bijkomend voordeel is dat je 100% zeker weet dat jouw stekje dezelfde eigenschappen heeft als de originele plant. De groeiwijze, kleur en bloei zullen precies overeenkomen.

Stekjes: persoonlijke cadeautjes

Daarnaast vind ik het leuk om stekjes cadeau te doen. Dat is een persoonlijker cadeau dan een plant uit de winkel (waar ook niets mis mee is!). En nog een voordeel: als je toevallig ergens een mooie plant tegenkomt, kun je hem heel gemakkelijk stekken. Dat is niet slecht voor een plant – al zullen mensen je misschien wel vreemd aankijken als je zomaar een stuk van een plant afhaalt. Stekken is trouwens niet iets voor ongeduldige mensen: het kost je zeker een jaar voordat het je een plant van formaat oplevert.

Begin in augustus

Stekken doe je ongeveer in augustus: het moment waarop de jonge scheuten van het voorjaar een beetje zijn verhout (afgerijpt). De scheuten zullen dan niet meer zo snel rotten als je ze gaat stekken, waardoor je een beter resultaat krijgt. Kies wel altijd een nieuwe scheut; eentje die dit jaar gegroeid is. Jonge scheuten schieten eerder wortel, en dat is wat je wilt: van de jonge scheut een nieuwe plant maken.

Neem je een scheut die al wel helemaal verhout is, dan is de kans op slagen veel kleiner. Alsnog moet je rekenen op ongeveer 30 procent uitval (dit verschilt per plant). Neem dus nooit slechts één stekje, maar neem er meerdere van dezelfde plant.

stekjes heide

In eerste instantie heb je, behalve natuurlijk een plant die je wilt stekken, speciaal potgrond nodig voor stekken en zaaien is. Mocht je dat niet hebben, of vind je dat te duur, dan kun je zelf twee delen potgrond mengen met één deel scherpzand. Dit speciale stekpotgrond is belangrijk: het zorgt ervoor dat het vocht beter weg kan en verkleint de kans op rotting.

Als je wilt stekken, ga je als volgt te werk:

1. Stekjes uitzoeken

Zoek jonge scheutjes aan de plant en knip ze af. Verwijder de onderste blaadjes: dan komt er niet zo snel schimmel of rot in het stekje. Zorg ervoor dat ongeveer 1 tot 1,5 centimeter van de steel bladvrij is. Je gehele stekje zal ongeveer 2-3 centimeter lang zijn. Dit ligt overigens wel aan de plant: heb je een grovere plant, dan zul je een grotere stek hebben. Het beste is echter om een zo klein en fijn mogelijk scheutje te nemen, omdat deze sneller zal aanslaan.

In het voorbeeld nemen we heide. Daar knip je de top vanaf, zodat hij niet alsmaar doorgroeit. Dat kost namelijk energie, terwijl alle energie naar de wortels moet gaan. Daarom knip je bij sommige stekjes ook de helft van de bovenste blaadjes af.

2. Bak voorbereiden

Verdeel de stekgrond over de zaaibak of stekbak. Deze zijn vaak van piepschuim, wat de warmte lekker vasthoudt. Je kunt ook prima een bloempot gebruiken – zorg dan voor een met gaatjes, zodat het water te allen tijde weg kan. Druk de grond heel lichtjes aan, zodat je daarna de stekken er gemakkelijk in kunt steken. Niet te stevig: de steeltjes zijn heel teer.

3. Stekjes in de stekbak

Zet je stekjes stuk voor stuk in de stekpotgrond. Houd een afstand van minimaal 1,5 centimeter aan. Een nette rij heeft mijn voorkeur. Bevochtig de grond daarna lichtjes met een heel fijne broes op je gieter. Wees voorzichtig: je stekjes staan immers niet stevig in de grond.

stekken stekbak heide

4. Beschutting

Zet het geheel op een beschutte plaats, bijvoorbeeld in een kas of onder een afdak. Zet de bak of pot niet in de volle zon in verband met verbrandingsgevaar; zorg voor schaduw. Zorg ook dat er geen regen bij kan: bij een onverwachte stortbui ben je alles kwijt – je stekjes staan niet geworteld.

5. Regelmatig water geven

Geef je stekjes ongeveer drie keer per week water – bij heel warm weer elke dag. Let op de grond: deze moet vochtig blijven en mag niet uitdrogen. Geef zeker ook niet te veel water, dan heb je kans dat de stekjes gaan rotten.

6. Overwinteren

De hele winter door blijf je de stekjes af en toe water geven – stekjes (van winterharde planten) zijn minder gevoelig voor vorst. In het voorjaar zal langzamerhand duidelijk worden welke stekken zijn aangeslagen en welke niet (die zijn geel). Dit kan wel tot ver in april duren.

Of je stekjes goed zijn aangeworteld, ontdek je door een stek lichtjes aan te pakken. Zitten er worteltjes aan, dan verneem je weerstand. Dat is dus een goed teken. Als je een stek zo uit de grond trekt, moet je hem terugzetten. De gewortelde stekken haal je uit de stekbak en plant je in een plastic potje met normale potgrond.

7. In de volle grond

Na het herplanten moet je nog zeker drie maanden wachten tot de stekjes helemaal in hun pot zijn rondgeworteld. Is dit het geval, dan kun je ze op hun definitieve plek in de tuin zetten. Haal ze uit hun pot door lichtjes druk uit te oefenen op de pot. Dan schuift de plant er als het ware zelf uit. Let op de kluit, is deze stevig, dan is het goed. Bereid de plek in je tuin goed voor door de grond lekker los te maken en te bemesten. Zo nodig kun je kalk toevoegen.

Heb je het helemaal tot hier gered, dan heb je je eigen plant gestekt!

hortensia gestekt
Een stekje van de hortensia, één jaar later en klaar voor de volle grond.

9 Comments

  1. Ik heb ook zomerstekken van de tuinhortensia genomen en zijn goed aangeslagen,echter er zitten
    nu al bloemknoppen in, moet ik ze laten zitten of verwijderen?

    • Hoi Henk, die kun je rustig laten zitten. Zodra de bloemen zijn uitgebloeid, moet je ze er wel uithalen.
      Wat ik zelf doe: ik haal het eerste jaar van een stekje (van de hortensia) vaak de toppen eruit. Zo groeit hij dan breed. Dan heb je het eerste jaar niet zoveel bloemen, maar het volgende jaar wordt hij dan veel beter.

      Hopelijk heb je hier wat aan! Groeten van Albert Jan en Linda

  2. Als ik de stekjes in plastieken potjes doe, mogen deze dan de hele winter onder een overdekt terras staan? Moet er folie over tegen de koude? Kan ik dit ook doen met lavendel?
    Bedankt!

    • Hoi Mira, gebruik geen folie tegen de kou, liever stro of dennentakken. Ook kun je ze afdekken met jute, maar alleen bij behoorlijke vorst. Lavendel kun je inderdaad ook goed stekken! Groeten, Albert Jan en Linda

  3. Hallo,
    Ik heb eind september (vrij laat om te stekken, ik weet het) een aantal stekken kunnen maken van een klimhortensia. De stekken zien er allemaal nog gezond uit, maar ik denk dat ze momenteel te fragiel zijn om de winter buiten te overleven.
    Kan ik deze binnenshuis laten overwinteren? Of in de garage (waar we grote ramen met noordlicht hebben?
    Moet ik voor deze stekjes een mini-serre fabriceren of kunnen er gewoon in de open stekbak blijven staan?
    Alvast bedankt voor tips en advies.

    • Hoi Ariane, hopelijk is het je gelukt! Binnenshuis is zeker een optie, maar het is slim om ze niet té warm neer te zetten. Een mini-serre in huis is dus niet nodig.

Leave a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*