Compost is een verrijking voor je bodem. Als je het door de bodem van je tuin werkt, krijgt het een betere structuur en houdt het beter vocht vast. Ook breng je meer leven in de bovenste laag van je grond, denk aan regenwormen. Er zijn verschillende manieren om (zelf) compost te maken, voor grote én kleine tuinen. Ideaal om je gft- en groenafval kwijt te kunnen, en je maakt er je eigen kringloop van.
Je zult versteld staan hoeveel verschil compost maakt in bijvoorbeeld de groentetuin. Je krijgt een hogere opbrengst en je hoeft veel minder water te geven. Omdat compost geen mestsoort is, moet je nog wel bijmesten met een goede organische meststof. Maar door de compost zal de mest niet zo snel uitspoelen, en hebben je planten er dus langer profijt van.
Ook kun je compost in een laag van zo’n 10 centimeter bovenop je grond leggen, als een mulchlaag. Het verteert dan vanzelf je grond in, en vermindert de hoeveelheid onkruid (onkruidplanten kunnen er niet goed doorheen groeien).
De eigenschappen van goede compost
Er zijn veel verschillende soorten compost. Voor alle soorten geldt: goede compost herken je aan mooie rulle, zwarte aarde. Het is heel los en korrelig, en juist geen vaste stof. Compost is vochtig en hoort niet te stinken. Het ruikt juist een beetje naar bosaarde.
Composthoop
Een open composthoop is vooral voor grote tuinen een goede manier om compost te maken. In dit artikel leggen we je al uit hoe je een composthoop opzet. Mocht je je afvragen of compost soms ook onkruid kan opleveren: dat ligt eraan wat je op je open composthoop gooit en wat er komt aanwaaien. Maar over het algemeen: als je je composthoop goed hebt omgezet en goed hebt laten rijpen, heeft de hoop gebroeid. De meeste zaden ontkiemen dan niet meer. Het omzetten van mijn composthoop doe ik trouwens na maart. Dan zijn alle dieren die er in de winter een goed onderdak gevonden hebben, weer weg. Jaarlijks zet je de compost om, zodat alles goed door elkaar gehusseld wordt, en er voldoende zuurstof in de hoop komt. Dan komt het composteringsproces goed op gang. Bij droogte is het slim om af en toe de sproeier op de hoop te zetten. Na drie jaar heb je dan mooie, rulle compost.
Compostvat
Een compostvat is een oplossing als je een kleinere tuin hebt. Dit is een afgesloten vat, dus je hoeft je ook niet druk te maken over onkruid dat kan komen aanwaaien. Hier kun je eindeloos groenafval in doen zonder dat het ophoopt. In je compostvat komen heel veel wormen en pissebedden en veel andere organismen die het afbreken. Heel af en toe gooi ik er een emmer water in om uitdroging te voorkomen, maar vaak is het vochtig genoeg.
Bladaarde
Bladaarde is een vorm van compost waarvoor je alleen afgevallen blad gebruikt. In feite ontstaat dit ook als je blad op een hoop verzamelt in je border. Maar je kunt het proces versnellen door blad in een vuilniszak te bewaren. Het beste is niet al te veel eikenblad te gebruiken, omdat die bladeren looizuur bevatten. Meng je je bladeren met berken-en esdoornblad, dan zal alles sneller afbreken.
Wormenhotel
Een wormenhotel is geschikt voor een nog kleinere (stads)tuin. De wormen in het hotel verteren je gft-afval en klein tuinafval. Hiervoor moet het wel echt in klein formaat zijn. Dikke takken kun je niet kwijt in een wormenhotel, en lange takken moet je opknippen. Uiteindelijk levert een wormenhotel je compost en ‘wormenthee’, een vloeistof die je als plantenvoeding kunt gebruiken.
Champost
Champost is de aarde waar champignons op gegroeid hebben. Dit is niet één op één hetzelfde als compost, maar levert wel een erg voedingsrijke grond op. Champost bevat over het algemeen geen ziektes, omdat de grond verhit wordt.
Welke soort compost gebruik jij?