Als je in de herfst overal eikels ziet liggen, is het haast niet voor te stellen dat daaruit een boom kan groeien. Sterker nog, een boom die met een beetje geluk over 100 jaar nog bestaat. Dat vind ik iets om bij stil te staan.
Ik heb dit jaar eikels gepoot. Wie weet bestaan er over 100 jaar gigantische bomen die ik heb geplant. Ik heb door de jaren heen heel wat van ‘mijn’ bomen zien opgroeien, dat blijf ik heel bijzonder vinden. Hopelijk kan ik de eikjes die deze eikels voortbrengen, op laten groeien tot mooie bomen.
Eikenbomen van familie
De eikels die ik dit jaar heb geplant, zijn van zomereiken die bij een huis staan waar ik vroeger gewoond heb. Deze eikenbomen heeft mijn betovergrootvader rond het jaar 1870 geplant. Zij zijn inmiddels gigantisch: zo’n 25 meter hoog en heel dik. De 6 bomen vormen samen een imposante rij. In de loop van de tijd zijn er ongeveer 2 in de verdrukking gekomen, omdat ze te dicht op elkaar stonden. Deze zijn dood gegaan. Ik vind het een mooi idee om juist van deze bomen, die mijn familie ooit geplant heeft, weer boompjes te kweken.
Vroeger werden zulke bomen geplant om later te kunnen gebruiken voor geriefhout: takkenbossen of planken. Dan had je wat voor de toekomst, en voor jouw kinderen en kleinkinderen. Deze rij had nog een functie: het huis stond onbeschut tussen velden in. Door een rijtje bomen langs het huis te planten, werd de wind gebroken. Ik weet nog wel dat ik het als kind heel spannend vond als het stormde. Dan maakten die (toen ook al grote) bomen veel lawaai, zo vlak bij het huis.
Mooiste eikels uitkiezen
Als je eikels wilt poten, is het belangrijk dat je de mooiste eikels zoekt. Ze moeten gaaf zijn, geen gaatjes hebben en niet verdroogd zijn. De eikels moeten stevig aanvoelen. Om te voorkomen dat ze uitdrogen, is het slim om ze zo snel mogelijk te poten.
Zelf heb ik eikels in zowel de volle grond als in potten gepoot. Dat laatste heeft het voordeel dat de boompjes er makkelijker uit te halen. Ze moeten sowieso over 2 jaar uit de grond en uitgeplant worden op een andere plek. Als de wortelkluit compact blijft, is het makkelijker om een boom te verplanten.
Hoe doe je dat, eikels poten?
Maak een geultje in de grond van zo’n 3 centimeter diep, en poot de eikels daarin. Je zet ze naar beneden in de grond, zodat ze makkelijk wortels kunnen zetten. Voordat de winter inzet, is de eikel al gebarsten en groeit er een kiem uit. Deze zet de eikel vast. Zodra het voorjaar is, komt het boompje al boven de grond uit. Tegelijkertijd groeit er een behoorlijke wortel naar beneden, direct op zoek naar water. Na zo’n 2 jaar krijg je dat jonge boompje al bijna niet meer met de hand uit de grond, zo sterk zijn de wortels dan al.
Beschermd laten opgroeien
De eerste 5 jaar laat ik de boompjes beschermd opgroeien in mijn tuin. Op die manier kunnen dieren er niet bij komen. Ik plant ze pas ‘in het wild’ uit als ze een dikke meter lang zijn. Om dat makkelijker te maken, steek ik de boompjes om de twee jaar rond, zodat de kluit compact blijft ze makkelijker te verplaatsen zijn. Daarna plant de boompjes in overleg uit in een bos of een park.
