storm afgebroken tak

Moet je afgebroken takken afzagen?

Wat moet je doen met een boom als er takken zijn afgebroken, bijvoorbeeld door wind of storm? Moet je hem dan snoeien (afgezien van de veiligheid)?

Wij kregen deze vraag na een flinke storm, en beantwoorden hem graag voor je! De foto’s in dit artikel zijn gemaakt door de lezeres.

Afgeknapte of afgescheurde takken

De nieuwste inzichten zijn dat een tak beter uitgroeit als hij is afgeknapt of afgescheurd onder spanning, dan wanneer hij afgezaagd is. Dan zullen de slapende knoppen (adventiefknoppen) geactiveerd worden, en groeien er gemakkelijk nieuwe loten uit. Zaag je de tak af, dan zullen er niet zoveel knoppen uitlopen. Bovendien is die uitgroei minder sterk dan bij natuurlijke snoei.

Sterker nog: soms zullen beheerders bij een oude boom expres takken uitbreken. Het is een manier om een boom de in zijn eindfase zit, te verjongen, op een manier die je met snoeien of zagen nooit zult bereiken.

Adventiefknoppen van een boom

Kijk maar eens goed naar boom: je zult een soort van ‘pukkeltjes’ op de stam zien. Dit zijn de adventiefknoppen. Ze doen niets. Pas als er iets gebeurt met de boom, komt er een reactie en worden ze wakker. Als een tak afbreekt, kan er plotseling geen voeding meer naartoe. Op de plek waar de voeding stopt, zal die voeding dus naar de slapende knoppen gaan. In het groeiseizoen groeit zo’n tak dan snel uit. Breekt de tak in de winter, dan gebeurt er eerst niets. Maar heb geduld! In het voorjaar zal hij uitlopen.

storm afgebroken tak

Een tak afzagen staat netter

Natuurlijk is het zo dat het oog ook wat wil. Een boom met een afgeknapte tak, ziet er misschien niet zo mooi uit in een tuin. Het kan er netter uitzien als je alleen die tak afzaagt. Dit is niet bij alle bomen verstandig: een eik kun je beter niet afzagen, maar heesters kun je prima netjes terugsnoeien.

Wel goed om te weten: een gezaagde wond groeit sneller dicht dan een rafelige, ‘afgebroken’ wond. In die zin is er dus wel wat te zeggen voor het naderhand netjes afsnoeien van de tak. Maar de verjonging en het aantal stevige scheuten is bij een afgebroken stam of tak veel groter. Met name bomen in de laatste levensfase gaan zich goed verjongen bij takbreuk. Ook zullen de jonge takken die uitgroeien na een zaagwond, minder stevig zijn.

Na oud en nieuw komen de sapstromen in sommige bomen op gang. Natuurlijk kiest de wind niet het juiste moment uit. Maar als de sapstroom op gang is, kan de boom of struik gaan bloeden als je hem snoeit. Dat zie je aan het vocht dat eruitkomt. Op zo’n moment is snoeien niet heel goed, maar de boom of struik zal het wel overleven. Niet elke boom heeft een sapstroom die zo duidelijk te zien is als bij bijvoorbeeld berken, notenbomen, esdoorns en druiven. In juni kun je elke boom snoeien.

Kortom: een afgebroken tak hoef je niet netjes terug te snoeien, in veel gevallen is het zelfs beter van niet. Maar het kán wel.

6 Comments

  1. Ik heb een stamrozelaar daar is een mooie tak om gewaaid kan ik die weer vast binden voor verder te groeien?

    • Hoi Ivan, dat ligt eraan. Als de tak gebroken is, zal het moeilijk blijven: dan blijft de tak kwetsbaar. Maar als de tak alleen maar omgewaaid is, kun je hem weer goed aanbinden. Dan groeit hij zonder problemen door. Groeten, Albert Jan en Linda

  2. Daar er een grote boom op mijn 30-jarige citroenboom is gevallen, heb ik je advies nodig. Voor 1/3 deel v.d. boom (en aan 1 zijde) zijn takken gedeeltelijk (af)gebroken.
    Wat zou jij doen, geheel afzagen ligt voor de hand, maar…
    Als ik alle beschadigde takken afzaag, houd ik ongeveer 2/3 v.d. boom over, waarbij (logisch) dan 1 zijde bijna geen takken meer heeft en dus boom niet meer in ‘evenwicht’ staat.
    Nu extra/speciale voeding?
    Afzaag’punten’ behandelen?
    Kan ik afgebroken takken eventueel gebruiken om nieuwe boom (in pot bijv.) van te planten?
    Heb je nog adviezen, hoor ik ze graag.

    Alvast bedankt voor alle nuttige info.

    Met vriendelijke groet,
    F. Vissers.

    • Hoi F.,

      Dit komt Albert Jan bekend voor, ook hij heeft een bijna dertigjarige citrus en ook daarvan is een keer een flinke tak afgebroken. Destijds heeft hij de afgebroken takken allemaal gesnoeid, zodat er niet een rafelige wond achterblijft. Dit is ook het beste wat jij kunt doen. Zoals je zei: de ene kant is kaal maar dat groeit wel weer bij. Om de boom in evenwicht te maken, kun je ook een deel snoeien van het andere gedeelte. De gesnoeide takken niet behandelen – dat is niet goed. Geef geen extra voeding, geef alleen voeding zoals je voorheen ook deed. Met de afgebroken takken kun je weinig doen, je kunt er geen nieuwe stekjes van maken.
      Succes! Groetjes Albert Jan & Linda

    • Ik heb op een aantal plekken op de stam van een dakplataan (ongeveer 5 jaar oud) een aantal afgebroken hoofdtakken.
      Herstelt dit vanzelf weer op een gegeven moment of is het nu helaas pindakaas?

      • Hoi Wim, deze afgebroken takken moet je snoeien. Platanen zijn sterke bomen, deze kunnen snoei prima verdragen. De boom zal gewoon verdergroeien. Gelukkig! Groeten, Albert Jan en Linda

Leave a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*