Blauwe bessen: wie houdt niet van deze vitaminebommetjes? Toen ik vroeger in Duitsland werkte, waren daar hele kwekerijen met blauwe bessen onder de dennenbomen. Dat is niet zo raar, als je bedenkt dat de originele naam Amerikaanse bosbes is. Ze groeien dus inderdaad graag in het bos. Overigens heb je ook de ‘gewone’ bosbes, maar die heeft veel kleinere besjes.
De blauwe bes (vaccinium corymbosum) is familie van de heide (wat je immers ook vaak in bossen ziet). De struik kan wel 2 tot 2,5 meter hoog worden. Hij houdt van zure grond. Daar kun je zelf voor zorgen door veel tuinturf toe te voegen aan de grond. Tuinturf zouden we echter niet (meer) aanraden, omdat dit een fossiele grondstof is. In plaats daarvan kun je bladaarde gebruiken die twee jaar heeft gelegen.
Als je blauwe bessen gaat planten, is het verstandig om de grond voor te bereiden. Bijvoorbeeld dus met veel bladaarde, compost zonder kalk, dennennaalden uit het bos of veel losse humus. Dit zorgt ervoor dat het vocht vastgehouden wordt, en dat is heel belangrijk. Amerikaanse bosbessen wortelen oppervlakkig, dus de grond mag niet te droog worden.
Schaduw
De plek waar je de blauwe bessen zet, is ook van belang. De naam ‘Amerikaanse bosbes’ zegt al dat de plant niet graag hele dagen in de volle zon staat. Je moet zeker ook voor schaduw zorgen, halfschaduw is het beste. De bessen worden gedeeltelijk door de zon blauw, maar ook gedeeltelijk door de warmte. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je bessen niet verkleuren als ze ook deels in de schaduw staan.
Vogelnet
Vogels zijn dol op blauwe bessen. Als je bessen voor jezelf wil overhouden, moet je de planten dus afdekken met een fijnmazig net. Dat doe je door rondom de planten tot ongeveer twee meter hoogte gaas te spannen, aan de hand van palen die je om de planten plaatst. Daarop maak je een rasterwerk van latten, waar je een stevig fijn nylonnet op legt, waar vogels niet doorheen kunnen. En vergis je niet, vogels weten elk gat te vinden! Maak het net dus goed dicht. Een vogelvriendelijke tip: plant ook een paar struiken buiten de omheining, zodat de vogels ook wat te snoepen hebben. Bijkomend voordeel is dat ze daardoor ook minder op het net zullen zitten.
Verzorging in de zomer
In de zomer is het vooral van belang dat de struiken voldoende water krijgen. Vooral rondom de stam moet het vochtig blijven. Je kunt rustig een sproeier een paar uur op de Amerikaanse bosbessen zetten, of een slag vijf minuten laten lopen bij de struik. Houd er rekening mee dat je tegen de ochtend aan sproeit, dan kan het blad de rest van de dag mooi aandrogen.
Blauwe bessen bemesten
In de zomer hoef je de blauwe bessen niet te bemesten. Dit doe je juist in de herfst, zodat de voedingsstoffen werken in het voorjaar. Dan hebben de struiken het immers nodig. Gebruik zuurhoudende meststoffen, bijvoorbeeld meststoffen voor rododendrons of hydrangea’s (de officiële naam van hortensia’s). Gebruik zeker geen kalk, en ook geen kunstmest. Kunstmest hoopt zich op, en dat wil je liever niet bij een product dat je rauw eet. In de lente bemest je de struiken nog een keer licht met een minerale meststof.
Amerikaanse bosbessen snoeien
Net zoals bij appelbomen, wil je dat de blauwe bessen een open groeiwijze hebben. Het licht moet helemaal naar de kern van de struik kunnen komen, en de bessen moeten van alle kanten licht krijgen. Dat betekent dat de struik niet dicht mag groeien. Je snoeit de blauwe bes ‘komvormig’, van binnen is de struik open en de takken groeien naar buiten.
Eens in de zoveel jaar snoei je een dikke tak die geen vruchten meer draagt of die er slecht uitziet met veel dood hout. Daarnaast dun je jaarlijks de dunne takjes uit, die uit de grond komen. Haal je een dikke tak weg, dan komen er veel jonge takken voor terug. Als je daarvan één laat groeien, vervangt die op den duur een oude tak. Op die manier verjong je de struik.
Van de lengte van de Amerikaanse bosbes hoef je niets te snoeien. De struik mag gewoon hoog groeien. Door het verjongen wordt de plant vanzelf kleiner, op een natuurlijke wijze. Snoeien doe je trouwens in de herfst of de winter, in een vorstvrije periode.
Volgend jaar een betere oogst?
De combinatie van veel vocht, goed veel mest en goed snoeien, zorgt ervoor dat je volgend jaar meer en dikkere bessen zult krijgen.
Heb je nog vragen over de blauwe bes? Stel ze in de reacties hieronder!
Hallo, mijn blauwe bessen heb ik een paar jaar inmiddels. Nu groeien er echter enkele takken waaraan ‘zachte bolletjes’ groeien. Lijkt op wilgenkatjes. Ik heb dit niet eerder in mijn struiken gezien en vraag me af of dit normaal is.
Hoi, dit klinkt komt ons niet bekend voor. Het is zeker niet normaal. Albert Jan zou ze er voor de zekerheid afknippen, mocht hij het tegenkomen. Hopelijk heb je iets aan dit antwoord. Succes!
Kun je de bosbes ook vermeerderen door stekken?
Hoi William, dat kan heel goed. Augustus is daar een goede maand voor. In dit artikel vind je alles over stekken.
koffie drab is dat goede mest voor een bes
Hoi Wieneke, wij doen koffiedrab altijd in het compostvat. We hebben geen ervaring in wat dat met een blauwe bes doet. Groeten, Albert Jan en Linda
Onze blauwe bes krijgt allemaal gekleurde soort donker rode bladeren. In mei, nog geen bloemen, wat is er mis mee?
Hoi Ina, bij blauwe bes is het van belang dat je veel tuinturf gebruikt, ook bij het planten. Wees hier niet zuinig mee, want blauwe bes groeit en bloeit alleen maar goed op zure grond. Geef hem ook regelmatig water, dat is samen de basis voor een succesvolle groei. Groeten, Albert Jan en Linda
Hoi! Aan mijn bosbes zitten ontzettend veel bessen maar ze zijn nu al best lang lichtpaars van kleur en ze worden maar nIet donker van kleur. Wat zou de reden kunnen zijn?
Hoi Susanne, in zulke gevallen is droogte meestal de boosdoener. Als de struik veel bessen draagt, heeft hij ontzettend veel water nodig. Om water langer vast te houden verspreid je veel tuinturf rondom de plant. Dit kun je het beste ook mengen door de grond als je de struik plant (maar dat is nu al te laat). Succes! Groeten van Albert Jan en Linda
Wij hebben onze bes kort gesnoeid en het resultaat is dat er geen enkele bloem/bes te zien is dit jaar.
Komt dit nog goed?
Hoi Berry, dat kost een extra seizoen, omdat de bloeischeuten eraf gesnoeid zijn. Groeten, Albert Jan en Linda
is het normaal dat na de oogst nu alle bladeren afvallen en de struik er erg verdroogd uitziet
Hoi Willem, na de oogst wordt het blad inderdaad minder mooi. Het is al bijna herfst. Zorg wel voor voldoende water bij droogte. Veel succes! Groeten, Albert Jan en Linda
Hoi,
Ik heb vorig jaar 3 blauwe bessen struiken in mijn moestuin gezet.
Ik wil ze echter verhuizen naar een anti-vogel-kooi.
Welke maand is daarvoor het meest geschikt?
Hoi Aafke, het beste moment hiervoor is als het blad eraf is. Zo ongeveer eind oktober, begin november. Veel succes! Groeten, Albert Jan en Linda
De bosbes is echt niet te vergelijken met de blauwe bes. Behalve de vergelijking van de bes hoort deze naam toch echt niet verder in dit artikel.
Hoi Bianca, dank je wel voor je reactie. Dat is een terechte opmerking. Het verandert de verzorging zoals we het in dit artikel hebben beschreven niet, maar we gaan de woorden aanpassen. Dank je! Groeten van Albert Jan en Linda
Is het goed om in najaar weer royaal turfmolm bij de bessen te verstrooien?
Dat kan, het maakt niet zoveel uit wanneer je dat doet. Overweeg ook eens een alternatief voor turf! Groetjes, Albert Jan en Linda
Beste
2 vraagjes:
Waar ik woon, heb ik spijtig genoeg niet de mogelijkheid om regenwater te geven. Denk je dat ik de blauwe bessen met leidingwater ook gezond kan houden?
Welk zijn de meest resistente rassen?
mvg
Eddy
Hoi Eddy, als je geen regenwater kunt geven, is het bij droog weer altijd beter om leidingwater te geven dan helemaal niets. Maar probeer het zonder als het mogelijk is. De meeste Amerikaanse bosbessen (Vaccinium corymbosum) zijn prima.
Blauwe bessen houden niet van kalk of chloor…slootwater is beter meestal dan leidingwater!
Hoi, ik gebruik liever geen turf. Weten jullie een goede vervanger om voor zure grond te zorgen die wat beter is voor het milieu? Alvast bedankt.
Hoi Berend, gelijk heb je! Inmiddels hebben wij dit artikel over tuinturf en goede alternatieven geschreven. Ik zal dit artikel ook nog aanpassen.
Er groeien mosachtigen op de takken van de blauwe bes , weet u war daar de oorzaak van kan zijn
Beste Vanhofslot, dat is vaak een teken dat het vochtig is op die plek.
Ik heb dit jaar 3 blauwe bessen in een strook achter een schuurtje geplant, waar een lei appel tegen geplaatst staat. De appel geef ik regelmatig as uit de houtkachel. Kan dit kwaad voor de blauwe bes? En kan ik rond de stam van de appel nog wat kalk strooie?
Hoi Nella, dat is niet verstandig, want met het as geef je de bodem kalk. Blauwe bessen hebben juist zure grond nodig!